Wyobraźcie sobie, że jesteście w sali z kilkunastoma osobami. Jesteście różni, każdy ma inny cel, lepszy lub gorszy dzień, mniej lub więcej czasu. Niektórzy wyszli właśnie z innego spotkania i wciąż układają w głowie to, co przed chwilą usłyszeli. Część zaproszonych osób się pewnie spóźni, zawsze się spóźnia… Niektórzy myślą już o kolejnym spotkaniu, niektórzy marzą o kawie, a jeszcze inni zastanawiają się nad strategicznym miejscem, które pozwoli im na minimum aktywności i sprawdzanie maili w trakcie dyskusji innych osób. Są oczywiście i tacy, którzy usiedli z przodu, gotowi stawiać czoła wyzwaniom, bojkotować pomysły innych i forsować swoje. Jest i prowadzący uśmiechający się nieśmiało z nadzieją, że spotkanie szybko się skończy, a on po zadaniu kluczowego pytania wypisze kilka punktów niezbędnych, by zamknąć temat.
A może dałoby się coś zmienić i poprowadzić spotkanie inaczej? Zaskoczyć wszystkich przebiegiem, innym podejściem, zaciekawić na tyle, by tym, którym się nie chce, chciało się jednak włączyć w dyskusję? Może by tak spróbować dotrzeć do KAŻDEGO w inny sposób? Bo skoro każdy z nas jest inny, ma inne potrzeby, różne nastawienie i cel, to dlaczego mamy pracować w jeden, utarty i standardowy sposób cały czas?
Poznaj 7 stylów uczenia się, które spotykasz na sali i sprawdź, jak zmienić sposób prowadzenia spotkania, aby wciągnąć w nie wszystkich.
WZROKOWIEC
Uczestnicy moich szkoleń lub facylitacji bardzo często mówią o tym, że lepiej zapamiętują materiały jak nie tylko usłyszą wypowiedź, ale też zobaczą jej fragment lub podsumowanie na slajdzie, flipcharcie lub rozdanych kartkach. To dla nich przygotowuję kolorowe flipcharty, slajdy oparte głównie na przyciągających zdjęciach (najczęściej korzystam z bazy unsplash.com) i kartki z materiałami, instrukcjami, dodatkowymi informacjami. Wolą przeczytać opis zadania niż tylko usłyszeć go ode mnie. To dla nich te wszystkie wykresy, diagramy i prezentacje, a także markery i kartki, z których chętnie korzystają i zapisują to, co wyda im się ważne. Wzrokowcom lepiej pokazać krótki film instruktażowy niż opisywać słowami kolejne etapy pracy. Warto przygotować dla nich kolorowe karteczki, długopisy i markery, bo a nóż widelec będą potrzebowali coś szybko zanotować. Ty też możesz urozmaicić swoje spotkania o takie elementy, a grupa wzrokowców z pewnością to doceni. W dużej mierze ja sama jestem wzrokowcem, potrafię zapamiętać miejsce na stronie, gdzie był ciekawy fragment albo zamykając oczy odtwarzać zapisany cytat.
SŁUCHOWIEC
Gdzieś już to słyszałem… To typowy tekst słuchowca, bo on w przeciwieństwie do wzrokowca skupi się na słuchaniu wykładu i dyskusji, nie na diagramach i wykresach. Takie osoby łatwiej przetworzą i zapamiętają rady zasłyszane w podcastach. Ja, jako typowy wzrokowiec, najchętniej je zapisuję, bo mam wrażenie, że za chwilę już ich nie uchwycę i nie zapamiętam.
Natomiast słuchowiec chętnie wysłucha informacji raz jeszcze, by ją lepiej zakodować. Rozdając instrukcję także przeczytaj ją uczestnikom, opowiadaj co jest do zrobienia i tłumacz. Zwykle słuchowcy docenią także muzyczne elementy spotkania, dlatego wykorzystanie dźwięku lub krótkiego filmu będzie bardzo wskazane. To nie tylko element będący pewnego rodzaju energetykiem (czy też potocznie zwanym energizerem), ale także mały detal, który spodoba się właśnie słuchowcom.
INTERPERSONALNY
Zwany inaczej typem relacyjnym. Co możesz zrobić inaczej, by pozyskać i jego uwagę i zachęcić go do wspólnej pracy? Zaplanuj dyskusje w mniejszych grupach, rozmowy w dwójkach lub w trójkach. Dobrze sprawdzi się tu technika stopniowego rozrastania grup (wymiana poglądów, spostrzeżeń lub pomysłów na rozwiązanie problemów następuje najpierw w 2-osobowych zespołach, następnie dwie dwójki łączą się ze sobą kontynuując pracę, dzielą się dotychczasowymi wynikami i dokładają kolejne cegiełki w trakcie pracy czterech osób, kolejna runda to analogiczna praca w połączonych czwórkach, aż do momentu, kiedy dyskusja odbywa się w 16-oobowych zespołach lub przy wszystkich obecnych osobach). Takie powolne rozszerzanie zespołów pozwala wypowiedzieć się każdemu. Zaspokaja zarówno potrzebę budowania relacji, jak i wymiany zdań. Postaraj się w trakcie swojego spotkania nie tylko zaplanować pracę w podgrupach, ale pamiętaj także o rotowaniu członków zespołu, żeby uczestnicy mieli możliwość poznania, wymiany poglądów i pracy z rożnymi osobami.
INTRAPERSONALNY
Choć może się wydawać, że planowanie zadań indywidualnych może wydłużyć czas spotkania, to może też poprawić jakość jego wyników. Nie każdy czuje się komfortowo pracując w dużej grupie i wypowiadając na forum, nie zawsze atmosfera temu sprzyja i nie zawsze warunki pozwalają na swobodne wypowiadanie się.
Praca indywidualna wymusza na każdym uczestniku aktywność, a dzięki temu zwiększa potencjał zespołu. Nie można jednocześnie wypisywać na post-itach swoich propozycji rozwiązywania problemu i odpisywać na maile.
Dzięki takim metodom każdy zastanawia się nad problemem, a nie tylko wybrane i najaktywniejsze osoby. Dają czas każdemu na analizę i zastanowienie się nad problemem.
Świetnie sprawdzają się w przypadku takich osób ciche burze mózgów, zapisywanie pomysłów na osobnych kartkach, a także miro, mural i inne porównywalne narzędzia online.
MATEMATYCZNO-LOGICZNY
Nawet jeśli spotkanie nie ma lidera, prędzej czy później znajdzie się ktoś, kto pierwszy sięgnie po marker i podejdzie do flipcharta, wyciągnie kartkę lub otworzy plik w Excelu, żeby notować najistotniejsze informacje. Aby spotkanie było produktywne musi przecież być porządek, a przynajmniej konkret na wyjściu. Bez list, zestawień, porównań, punktów i analiz trudno iść do przodu, a niektórym ciężko nawet ruszyć z miejsca. Żeby zaspokoić ich potrzeby zadbaj o to, by w trakcie spotkania pojawiały się preferowane przez nich metody. Użyj tablicy storyboard (miro) lub wszystkie pomysły spisujcie na jednej tablicy, grupujcie wg potrzeb, ustalajcie priorytety. Możecie także korzystać z kart pracy, które systematyzują zbierane dane.
KINESTETYK
Większość spotkań, w których ja brałam udział odbywała się na siedząco. Ale uczestniczyłam czasami w spotkaniach, które w zamierzeniu miały trwać kilka minut i były to spotkania, w trakcie których wszyscy stali. Bez względu na rodzaj rozmów są osoby, którym lepiej pracuje się w ruchu, które męczą się, kiedy są zmuszone do pracy siedzącej, a tym bardziej przedłużających się spotkań na nie zawsze wygodnych krzesłach. Pamiętaj o nich planując przebieg swojego spotkania i dodając elementy wymagające przemieszczania się po sali, pracy w różnych miejscach, przy flipchartach, tablicach, grupowaniu wyników itd. Taka aktywność pobudzi wszystkie osoby i zastąpi energizer, zwłaszcza w momencie spadku koncentracji uczestników, po przerwie lub obiedzie.
LINGWISTYCZNY
Łatwo rozpoznać taką osobę, ponieważ świetnie czuje się podczas dyskusji, debat czy wystąpień. Chętnie zabiera głos na forum dzieląc się swoimi spostrzeżeniami i uwagami. Zawsze w grupie znajdzie się taka osoba, która czasami przyjmuje rolę przedstawiciela grupy i w jej imieniu się wypowiada. Dla takich osób koniecznie zaplanuj w trakcie spotkania możliwość swobodnej polemiki, pamiętając o uwzględnieniu w planach dodatkowego czasu na tę część. Możesz korzystać z debaty oksfordzkiej, analizy SWOT lub stołów eksperckich. W przypadku tej ostatniej metody co prawda pracuje się w mniejszych grupach nad częścią głównego zagadnienia, ale wciąż jest to dyskusja czy też grupowe poszukiwanie rozwiązań i pomysłów.
Być może jeden z powyższych stylów jest Ci najbliższy, być może w kilku odnajdujesz swój preferowany styl pracy i uczenia się. Pamiętając, że każdy jest inny planuj swoje spotkania tak, by zaspokoić nie tylko swoje potrzeby w zakresie metod pracy, ale potrzeby wszystkich uczestników. Odpowiadając na upodobania pojedynczych osób, budujesz komfortową przestrzeń do pracy dla całego zespołu. Dzięki temu zwiększasz szanse na skuteczną wspólną pracę, wykorzystanie potencjału i ociągnięcie satysfakcjonującego wyniku zarówno dla siebie, jak i dla wszystkich.