O trudnym wyrazie „facylitacja” i innych skomplikowanych słowach

Wyjaśnienie nowych obcobrzmiących, a często po prostu angielskich słów związanych z moją aktywnością w Internecie powinnam napisać sporo wcześniej, bo właściwie przy każdym spotkaniu lub szkoleniu zaczynam od ich wyjaśniania, zwłaszcza tłumaczenia różnic.

FACYLITACJA

O facylitacji pisałam w osobnym tekście tutaj (https://facylitacja.com.pl/facylitacja/), ale w bardzo dużym skrócie i uproszczeniu to ułatwienie pracy zespołowej dzięki dopasowaniu odpowiedniej techniki lub technik facylitacyjnych do celu spotkania. Metody facylitacyjne wspierają rozwiązywanie problemów w sposób angażujący wszystkie osoby i prowadzą do konkretnych rezultatów. Facylitatorzy posiadają wachlarz technik wspomagających kreatywne myślenie, przydatne przy generowaniu nowych pomysłów, twórczej pracy, planowaniu i decydowaniu. Facylitacja to sposób na wydajną zespołową pracę. Może być stosowana przez facylitatorów, ale także przez inne osoby, które zarządzają zespołami i/lub prowadzą spotkania/szkolenia itd.

FACYLITACJA GRAFICZNA

Facylitacja graficzna mimo, że z nazwy jest bardzo blisko samej facylitacji, dotyczy jednak czegoś innego, a mianowicie ułatwiania pracy dzięki zastosowaniu narzędzi wizualnych – obrazów, rysunków, symboli, a dla mnie również wszelkiego rodzaju kolorowych karteczek, post-itów, używania w pracy świetnych markerów, panpasteli, a w obecnej zdalnej rzeczywistości zdjęć i programów stymulujących nasze kreatywne myślenie. Może być wykorzystana w trakcie sesji facylitacyjnej i wówczas wspomaga graficznie dojście do celu, ale nie tylko, ponieważ notatki graficzne i tworzenie fajnych flipchartów może być uzupełnieniem każdego spotkania, szkolenia, konferencji, prezentacji, może być streszczeniem wykładu, podcastu lub książki. Ja lubię tworzyć różne materiały szkoleniowe, które przyciągają uwagę, pomagają zapamiętywać treści i do których uczestnicy mogą i chcą po spotkaniu wracać.

Składowe mojego szkolenia z facylitacji graficznej

MYŚLENIE WIZUALNE

Myślenie wizualne to myślenie obrazami, to umiejętność komunikowania się w języku zrozumiałym niemalże dla każdego, znanym od kilkudziesięciu tysięcy lat. Umiejętność posługiwania się rysunkiem jest dla nas naturalna, wykorzystywana każdego dnia kiedy jesteśmy dziećmi, niestety zaniedbywana i w końcu zarzucona w wieku dorosłym. Obserwuję pewne niemałe poruszenie w zakresie wizualnego myślenia w biznesie, zaciekawienie firm i wykorzystanie go w promocji produktów, w materiałach reklamowych, ale również w sposobie komunikowania się wewnątrz organizacji, na spotkaniach. Coraz częściej firmy angażują osoby, które uczą myślenia wizualnego pracowników.

GRAPHIC RECORDING

Graphic recording to inaczej zapis graficzny wydarzenia, konferencji, wykładu itp. Wykonywany na tablicach wielkoformatowych lub tabletach podłączonych do ekranu widocznego dla uczestników, obecnie możliwy poprzez Internet i zdalne uczestnictwo w różnego typu imprezach. Graphic recorder to osoba, która taki zapis tworzy i opisuje najważniejsze treści, uzupełnia rysunkami, wzbogaca kolorami, a dzieło takiej osoby jest wykorzystywane jako podsumowanie wydarzenia i wysyłane w formie notatki do wszystkich uczestników.

SKETCHNOTING

Sketchnoting tłumacząc z angielskiego na nasz język to szkicowanie, czy też rozdzielając te dwa angielskie słowa: sketch + noting, czyli szkic i notowanie. To tłumaczenie według mnie nie do końca oddaje dlaczego istotę sketchnotingu i coraz większą jego popularność. Jest to tworzenie notatek przy wykorzystaniu nie tylko samego tekstu, ale z użyciem rysunków, symboli, obrazków, które mają wspomagać proces zapamiętywania i uruchamiać naszą kreatywność. Dzięki zastosowaniu ciekawych struktur i schematów notatka może spełniać nie tylko swoją funkcję edukacyjną, ale wygląda też atrakcyjniej niż standardowa notatka wykorzystująca tylko tekst.

Umiejętność tworzenia takich notatek wizualnych/graficznych przyda się właściwie każdemu: uczniom/studentom (oni uczą się nowych rzeczy każdego dnia, a następnie ze swoich notatek korzystają przygotowując się do sprawdzianów, kartkówek i egzaminów. Fajnie przygotowane, czytelne notatki, które uwzględniają kluczowe informacje proces zapamiętywania wspomagają, tym bardziej jeśli są tworzone samodzielnie, a ja osobiście uważam, że umiejętność wizualnego notowania powinna być przedmiotem obowiązkowym w szkole i nauczyciele powinni zachęcać swoich uczniów do tworzenia materiałów właśnie w taki sposób); osobom, które uczestniczą w różnych spotkaniach, konferencjach, szkoleniach i chciałyby korzystać ze swoich notatek w przyszłości; osobom, które lubią tworzyć podsumowania książek, podcastów i artykułów. Tak naprawdę uruchomienie prawej półkuli odpowiadającej za twórcze myślenie przydaje się każdemu, bez wyjątków. Tak jak w przypadku graphic recorderów, są osoby, które tworzą takie notatki na zamówienie i jeśli ktoś nie czuje się na siłach, by samemu być autorem, może korzystać z notatek innych osób – coraz częściej są dostępne jako materiał dodatkowy do pobrania po kursie, podcaście lub jako dodatek do książki.

DOODLE I KAWAII

W tym spisie dziwnie brzmiących słów chciałabym ująć jeszcze dodatkowe, ponieważ szukając inspiracji w Internecie często je wykorzystuję:

Doodle w dosłownym przekładzie oznacza gryzmolenie, czyli rysunki wykonywane np. na marginesie strony podczas innego zajęcia (wykładu, rozmowy przez telefon itd.), mogą być zupełnie abstrakcyjne i mieć formę ślaczków i zawijasów, ale mogą być także osobnym rysunkiem, którego nie ogranicza już nic (mogą to być owoce, zwierzęta, materiały biurowe, rośliny czy tematyczne ikony biznesowe itd.). Ja szukając prostych rysunków do inspiracji na potrzeby notatek i szkoleń wpisuję często w wyszukiwarce internetowej „doodle+słowo, którego rysunek chciałabym zrobić”, a wówczas wyskakuje mi mnóstwo obrazków, które mogą pobudzać moją wyobraźnię.

Niektórzy pytają mnie od czego mogą zacząć sami przygodę z myśleniem wizualnym albo jak zarazić ich dzieci do tworzenia obrazków i prostych notatek wizualnych. Polecam wtedy także książki lub dostępne w Internecie materiały na temat obrazków Kawaii, które tłumacząc z języka japońskiego oznaczają słodkie czy też urocze przedmioty lub zjawiska, urozmaicone oczkami lub buźkami. Są proste do narysowania i naprawdę ich rysowanie wciąga.